Afgelopen zaterdag besteedde VARA Kassa aandacht aan de onduidelijkheid die (bewust?) wordt gecreëerd rondom de geldigheid van cadeaubonnen.

De websites van zowel VARA Kassa en Tros Radar staan vol met verongelijkte, boze en teleurgestelde consumenten die - vaak pas ter plekke - erachter komen dat hun cadeaubon ter waarde van soms wel 200 euro (!) helemaal niets meer waard is. De reacties van de ontvangende organisaties zijn telkens glashard en glashelder: "Helaas, pindakaas. Je hebt pech gehad. Je krijgt je geld niet terug. De geldigheid had je kunnen lezen in onze kleine lettertjes: goed verstopt op onze website in plaats van duidelijk vermeld op onze cadeaubon."

Cadeaubon verlopen. Geld weg. Mag dat?

De stelligheid waarmee organisaties hun gedupeerde bijna-klanten vertellen dat ze juridisch geen poot hebben om op te staan suggereert dat ze handelen binnen de wet. Een artikel uit 2010 van Tros radar zegt over deze wet het volgende:

In principe worden er drie verschillende soorten cadeaubonnen verkocht:

1. Cadeaubonnen zonder datum
2. Cadeaubonnen met alleen een uitgiftedatum
3. Cadeaubonnen waar een uitgiftedatum én een einddatum op staat

Staat er geen datum op de cadeaubon, dan kun je deze altijd inleveren. De winkelier kan immers dan niet aan de bon zien wanneer deze is gekocht. (Wel is het van belang dat bijvoorbeeld de winkel nog bestaat of het betreffende product of dienst nog aanwezig is).

 In dit artikel wordt vervolgens vermeld dat er ook steeds meer zogenaamde 'gift-cards' worden verkocht: cadeaubonnen in handig bankpas-formaat welke bij de kassa door de gever met een bedrag naar keuze kunnen worden 'opgeladen'. 

De wet is duidelijk over cadeaubonnen... maar giftcards dan?

Nu vraag ik mij als leek af waarom 'giftcards zonder datum' niet onder dezelfde regeling valt als 'cadeaubonnen zonder datum' (type 1): dat je ze altijd moet kunnen inleveren!

De duperende partijen zullen - naar mijn persoonlijke inschatting - een verweer hebben dat globaal op het volgende neerkomt: 'Op de cadeaubon of cadeaukaart wordt duidelijk verwezen naar de website voor de geldigheid'.

Een verwijzing naar een website is geen gebruiksaanwijzing

Dat lijkt me niet meer dan redelijk te vragen aan de koper van een cadeaubon, maar toch moeilijk te verlangen van de ontvanger. Dat zou volgens mij hetzelfde zijn als wanneer je een gevaarlijk stuk gereedschap - denk aan een kettingzaag - nieuw in de doos van iemand cadeau krijgt en er in plaats van een uitgebreide handleiding en veiligheidsinstructie een héél klein papiertje bijzit met daarop een verwijzing naar een website... en dat - als er dan vervolgens een ongeluk mee gebeurt - de fabrikant vindt dat ze de ontvanger met het 'briefje-met-link' voldoende hebben gewaarschuwd!

De consumentenbond werkt aan een keurmerk voor cadeaubonnen

Ook De Consumentenbond is niet blij met de toename van het aantal cadeaubonnen met een korte geldigheid, en probeert met alle partijen in de markt te komen tot een gedragscode en/of keurmerk, waar cadeaukaart-uitgevers zich dan vrijwillig bij kunnen aansluiten. Binnenkort kunnen we hier al nieuws over verwachten:

5 miljoen euro [onderzoek 2011] dat elk jaar onbesteed in de keukenlades ligt en verloopt. We denken dat dit bedrag inmiddels veel hoger ligt, want de laatste jaren zijn er veel van die bonnen bijgekomen met zo'n hele korte geldigheidsduur.

"[...] Ook die duidelijke vermelding [van de verloopdatum], dat moet er ook zeker doorheen komen. We schatten nog een maandje en dan hebben we de puntjes wel op de i. [...] Dan weten we ook meteen welke bonnen wél en niet meedoen.

Cadeaubongevers aller landen: opgelet

De Consumentenbond zal er zeker in slagen een aantal aanbieders van cadeaubonnen over te halen zijn voorwaarden aan te passen en de geldigheid duidelijker op de bon te vermelden. Een veel groter aantal  zal naar verwachting niet meedoen aan het keurmerk, omdat hun complete verdienmodel is gebaseerd op het verlopen van cadeaubonnen.

Daarom een oproep aan alle cadeaukaart-gevers: schrijf vóór het overhandigen aan de gelukkige ontvanger duidelijk de verloopdatum op de cadeaubon. De kans dat de ontvanger zal genieten van de bon - en nog eens positief aan je zal terugdenken - wordt daarmee een stuk groter!

Cadeaubon geen succes? Geen probleem!

Natuurlijk ga je er als gever van een cadeaukaart vanuit dat je cadeau in de smaak valt. Mocht je keuze om een of andere reden toch niet helemaal een schot in de roos zijn, niet getreurd: de ontvanger kan zijn cadeaubonnen verkopen aan wissel.nl! Ze hoeven alleen maar het inwisselformulier in te vullen voor een vrijblijvend bod!